Anne sütü bebekle anne arasında özel bir sevgi bağının kurulmasını sağlıyor. Bebeğin anne sütü haricinde ek besinlere geçeceği zaman ise sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve hastalıklardan koruması için bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor.
“Anne sütü bebekle anne arasında özel bir sevgi bağının kurulmasını sağlıyor. Bebeğin anne sütü haricinde ek besinlere geçeceği zaman ise snne sütü bebekle anne arasında özel bir sevgi bağının kurulmasını sağlıyor. Bebeğin anne sütü haricinde ek besinlere geçeceği zaman ise sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve hastalıklardan koruması için bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor
Bebek yutma ve çiğneme işlemini yapabildiği zaman ek gıdaya geçilebilir. Yalnızca anne sütü ile beslenen bebeklerde ek besinlere en erken 5. ayda başlanır. Bununla birlikte ek
besine geçilirken bebekte bazı gelişmelerin de takip edilmesi gerekir. Bebeğin başını dik tutması, oturabilmesi, el ve göz uyumunun gelişmiş olması gerekmektedir.
Bebekler ilk aylarda besinleri dilleri ile itebilir, bu normal ve zaman içinde kaybolacak bir harekettir. Bununla birlikte ağız açma, yutma ve çiğneme uyumu gelişmektedir. Bebeklerin beslenme durumu en iyi tartı alımları ile değerlendirilir. Bu nedenle bebek düzenli sağlık kontrolüne götürülmelidir. Bu dönemde çocuğa verilen ek besinlerin anne sütünün tamamlayıcısı olduğu unutulmamalıdır.
Yeni besinleri bebek açken deneyin. Ek besinlere başlanırken dikkat edilmesi gereken önemli detaylar bulunmaktadır. İlk kez denenecek yiyeceklerin bebek açken ve öğle öğününde verilmesine dikkat edilmelidir. Ek besinlere teker teker ve az miktarda başlanmalı, bebeğin alımına göre arttırılmalıdır. Her yeni başlanan gıda sonrası bebekte ishal, döküntü, kusma olup olmadığının kontrol edilmesi unutulmamalıdır.
Bebek istemediği bir besine zorlanmamalı, belli bir ara sonrasında gıda yeniden denenmelidir. Ek gıdalara yoğurt, meyve püresi gibi tekli besinlerle başlanmalı daha sonrakarışımlara geçilmelidir. Tüm besinlerin kaşık ile verilmesine özen gösterilmelidir. Bu süreçte kesinlikle biberon kullanılmamalıdır. Her zaman doğal ve taze besinler tercih edilmelidir. Beslenme aceleye getirilmemelidir.
Hızlı ya da fazla beslenen bebeklerin kusacağı göz önüne alınmalıdır.
Başlangıç olarak meyve ve sebzeleri tercih edin. Ek besinlere geçilirken; elma, şeftali, armut gibi meyveler ile patates, havuç ve kabak gibi sebzelerin püresi ve suyu tercih edilmesi sağlıklıdır. Bunların yanı sıra evde mayalanmış yoğurt, pirinç unu ile sade ya da formül süt ile hazırlanan muhallebi ve yumurta sarısı da bebeklere verilebilir. 7 aydan sonra etli
dolmalar, etli sebze yemekleri, köfte, pilav, makarna ve ekmek de beslenme zincirine eklenebilir.
İnek sütünü 1 yaşından önce vermeyin İnek sütü bağırsakta gizli kanamaya sebep olabilmektedir. Bunun yanın da demir içeriğinin yeterli olmaması ve içerdiği yabancı proteinlerle alerjiye sebep olabilmesi nedeni ile 1 yaşından önce verilmemelidir. Bununla birlikte yiyeceklerin içindeki miktar ihtiyacı karşılayacağından1 yaşından önce tuz verilmesi de sakıncalıdır. Hazır besinlerin bebek beslenmesinde yerinin olmadığını bilinmelidir.
Besinler doğrudan şeker yerine pekmez ya da meyve ile tatlandırılması tercih edilmelidir. Bal 2 yaşından önce verilmemelidir. Fındık, fıstık gibi sert besinler en az 3 yaşına kadar çocuklardan uzak tutulmalıdır. Soya, alüminyum ve östrojen içerdiği için verilmemelidir. Çayın besleyici değeri olmadığı gibibaşta demirin olmak üzere gıdaların bağırsaktan emilimini bozduğu için bebek
beslenmesinde yeri yoktur.
Bebeğin ilk ek gıdası ne olmalıdır?
Anne sütünden yeterince faydalanan ve 6. Ayına gelen bebeğinizin ilk ek gıdası çok önemlidir. Çünkü ömrü boyunca sürecek olan yeme alışkanlıkları ek gıdaya başlaması ile birlikte şekillenecektir. Bebeklerde ilk ek gıda için en çok önerilenler yoğurt, meyve püresi veya sebze püresidir. Sebzeyi de sevmesi açısından ilk önce sebze püresinin tadına bakması, sonra meyve püresi tercih edilebilir. Bir çok uzman ayrıca alerji ihtimalinin düşük olması sebebi ile pirinç lapasını da önermektedir.
Başlangıç için en iyi sebzeler nelerdir?
Bebeklerde ek gıdaya geçişte haşlanmış sebze püreleri öne çıkmaktadır. Her seferinde farklı sebzeleri denemek kaydı ile haşlanmış patates, havuç, bal kabağı
tercih edilebilir. Farklı denemeler arasında 2-3 gün olması tercih edilmelidir. Sebzelerin bol su ile çok güzel temizlenmesine önem gösterilmelidir. İlerleyen
dönemlerde birden fazla sebze rendesini karıştırarak bebeklerde ek gıda tariflerine giriş yapabilirsiniz.
Başlangıç için en iyi meyveler nelerdir?
Ezilmiş ve püre haline getirilmiş olmak kaydı ile muz, şeftali, avakado,elma, armut gibi meyveler tercih edilebilir. Meyveler mutlaka cam rende ile
rendelenmelidir ve yemeden önce çok iyi yıkanması gerekmektedir.
Bebeklerde ek gıda tarifleri ve önerileri
Meyvelere 4. aydan itibaren başlanabilir. Meyveler A ve C vitamini ile früktoz adlı meyve şekeri içerirler. İyice yıkanıp kabukları soyulduktan sonra verilmelidirler. Başlangıç
olarak en az alerji yapan elma, armut, şeftali, kayısı, nektarin, üzüm, kırmızı erik uygundur. Turunçgiller ve kivi gaz ve alerji yapabileceği için 5–6. aydan sonra başlanmalıdır. Muz ise kabızlık yapabileceği için az verilip yavaş yavaş arttırılır. Meyvelerin %80’i sudur. Yeterli kalori içermedikleri için ana öğün değil ara öğün olarak tüketilmelidir.
Başlangıç
meyveleri yıkanıp kabukları ince soyulur. Cam rendede veya makinede ezilir, ince tülbentle suyu süzülür. Her yeni meyve için 2–3 günlük alışma dönemi
geçirilmeli, ikinci bir yeni meyve başlayana kadar ilkine tam alışması sağlanmalıdır.
Başlangıç meyveleri
yıkanıp kabukları ince soyulur. Cam rendede veya makinede ezilir, ince tülbentle suyu süzülür. Her yeni meyve için 2–3 günlük alışma dönemi geçirilmeli, ikinci bir yeni meyve başlayana kadar ilkine tam alışması sağlanmalıdır.
Meyve püreleri: Meyve sularına alıştıktan 1 ay sonra ikindi ara öğünü olarak verilebilir. Püre yapmak için cam rende veya çırpıcı/karıştırıcı kullanılabilir. Meyveler tek tek püre yapılabileceği gibi, 2–3 çeşit meyve (mesela şeftali, elma veya armuda muz eklenebilir): İçine 60 ml biberon maması, 1–2 bebe bisküvisi katılarak tat ve lezzeti arttırılabilir.
SEBZELER VE SEBZE ÇORBALARI:
Sebzelere de 4. aydan itibaren başlanabilir. Sebzelerde vitamin, karbonhidrat ve bağırsakları çalıştıran lifler bulunur. Bebeklere mevsimine
göre havuç, patates, kereviz ve yaprağı, semizotu, karalâhana, ıspanak, brokoli, karnabahar, bürüksel lahanası, taze kırmızı ve yeşilbiber (çarliston),
enginar, taze bezelye, maydanoz ve taze nane verilebilir. Domates alerjiye neden olabileceğinde 7–8 aydan önce önerilmez.
Patlıcanın ise bebek için hiçbir besleyici değeri olmayıp içinde nikotin bulunduğundan bebek beslenmesinde pek yeri yoktur.
Lahana, pırasa, soğan ve sarımsak da gaz yapabileceğinden 9 aya kadar önerilmez. Ispanak, karalâhana, pazı, semizotu, taze fasulye, pancar
gibi sebzeler bekletildiklerinde, nitrit adlı maddeler açığa çıkar. Nitrit de bebeklerde kansızlık ve büyüme geriliğine neden olabilir. Bunun için busebzeler piştikten sonra 24 saatte tüketilmelidir.
Çalışan veya çok çocuklu annelerin zaman sorunu olduğundan sebze pürelerini dondurmayı önerebiliriz. Sebze püreleri derin dondurucuda 2 ay bozulmadan
kalabilir. Sebzelerin besin değerini ve vitamin içeriğini korumak için mümkün olduğu kadar buharlı pişirici kullanılması veya az su kullanarak kapaklı tencerede
pişirme önerilmektedir. Zeytinyağı yemek piştikten sonra soğumaya bırakılırken
katılır, yemek pişerken zeytinyağı koyulursa yağ özelliğini ve beyin için önemli olan kimyasal yapısını kaybeder.
